W obecnych czasach, szybkie tempo życia człowieka, ogromny natłok bodźców i informacji z zewnątrz, niestabilność emocjonalna oraz uzależnienia od różnego rodzaju używek powodują wzmożone napięcie psychiczne i mięśniowe. W takiej sytuacji każdy człowiek odczuwa naturalną potrzebę uwolnienia się od nadmiernego balastu napięć .
Dzieci i młodzież we współczesnym świecie są szczególnie narażone na szkodliwe działanie stresu. Stres jest stanem mobilizacji sił organizmu, który oznacza reakcję na negatywne bodźce fizyczne lub psychiczne. Najczęściej nadmierny stres jest reakcją na codzienne negatywne doświadczenia w szkole, domu i pracy. Dzieci mogą również odczuwać lęk, który wynika ze strachu przed przemocą, gwałtem, rozbojem, narkotykami, czy też negatywnymi skutkami zanieczyszczenia środowiska. Zbyt duży stres może w różnoraki sposób oddziaływać na człowieka. Powoduje on wiele dolegliwości u dzieci i młodzieży np. nadwrażliwość, nerwowość, gwałtowność. Nadmierny stres dezorganizuje wewnętrzną harmonię i współpracę między ciałem a psychiką człowieka. Powoduje to często stan choroby i zaburzenia pracy układu immunologicznego. To z kolei zwiększa podatność organizmu na wszelkiego rodzaju infekcje i niedyspozycje. Pozbycie się nadmiaru stresu wpływa na poprawę stanu zdrowia dlatego umiejętność przechodzenia ze stanu napięcia psychofizycznego do stanu rozluźnienia jest potrzebna każdemu człowiekowi. Systematyczne wprowadzanie organizmu w stan relaksu przynosi wiele korzyści. Przede wszystkim działa to regenerującą na organizm i psychikę.
Człowiek uprawiający jakąś odmianę treningów relaksacyjnych mniej się męczy i lepiej operuje własnymi zasobami psychicznymi. Pełen, całkowity relaks poprawia funkcjonowanie pamięci i uwagi, łagodzi stany napięcia psychicznego, stabilizuje reakcje emocjonalne oraz zwiększa poczucie własnej niezależności.
Ucząc się technik zmniejszania stanów ogólnej mobilizacji organizmu oraz napięć, przeciwdziała się przeżyciom i reakcjom, które są związane z napięciem określonych grup mięśni organizmu.
Niektóre z treningów relaksacyjnych mogą obok doraźnego regenerującego oddziaływania powodować głębsze, korzystne zmiany osobowości. Długotrwałe, systematyczne uprawianie niektórych form ćwiczeń relaksacyjno – koncentrujących, takich jak hatha – joga, dao – in, qi – gong, tai – chi lub ćwiczeń tybetańskich pomaga lepiej rozumieć siebie i ludzi, zwiększyć akceptację i zaufanie do siebie oraz poprawić funkcjonowanie organizmu np. układu trawiennego, krążenia i oddechowego.
Techniki relaksacyjne przyczyniają się do zmniejszenia nadciśnienia, oszczędzają serce i poprawiają jego pracę. Przyczyniają się także do lepszej pracy żołądka, jelit i trzewi. Przeciwdziałają stanom niepokoju, obniżają nadmierne napięcie mięśni trzewnych, wewnątrz klatki piersiowej oraz innych grup mięśni, pozwalają oszczędzić ogromną ilość energii.
Systematyczne stosowanie ćwiczeń relaksacyjno – koncentrujących przyczynia się nie tylko do usuwania stanów wzmożonego napięcia psychofizycznego, ale również zapobiega ich powstawaniu. Daje także większą odporność na ujemny wpływ niekorzystnych warunków środowiska i lepszą adaptację do ciągłych zmian w otoczeniu. Ćwiczenia te, mogą również zapobiegać wadom postawy i przywracać równowagę mięśniową, zarówno w pracy statystycznej, jak i dynamicznej.
Dobroczynne działanie treningów relaksacyjnych jest obecnie wykorzystane w wielu dziedzinach. Stosują je psycholodzy w ramach wspomagania psychoterapii, oraz lekarze leczący różne choroby somatyczne. Wykorzystuje się je także w sporcie wyczynowym i dla przygotowania zawodnika do sportowej walki. Ćwiczenia relaksowo – koncentrujące znajdują również coraz większe zastosowanie w wychowaniu fizycznym.